Trước xu thế hội nhập quốc tế và mong muốn phục hồi nhanh chóng nền kinh tế, ngành công nghệ năng lượng ở nước ta ngày càng mở rộng quy mô, trở thành một trong những ngành công nghiệp mũi nhọn. Vậy chính xác thì ngành năng lượng là gì? Công nghiệp năng lượng bao gồm những ngành nào? Đặc điểm của ngành công nghiệp năng lượng là gì? Hãy cùng Hoang giang Solar tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Tìm hiểu về công nghệ năng lượng
Công nghiệp năng lượng được hiểu là ngành liên quan đến sản xuất và kinh doanh năng lượng. Các hoạt động công nghiệp sẽ bao gồm khai thác, chế tạo, sản xuất và phân phối nhiên liệu. Đặc biệt, hiện nay hầu hết mọi quốc gia đều tiêu thụ một lượng lớn nhiên liệu. Điều này giúp ngành năng lượng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, là tiền đề cho sự phát triển kinh tế, xã hội của một quốc gia.
Ngành năng lượng là gì?
Công nghiệp năng lượng là khái niệm dùng để chỉ các ngành liên quan đến sản xuất và kinh doanh năng lượng. Các hoạt động chính của ngành năng lượng là khai thác, sản xuất, lọc dầu và phân phối nhiên liệu. Ở thời điểm hiện tại, mỗi quốc gia tiêu thụ một lượng lớn nhiên liệu. Vì vậy, ngành năng lượng đã trở thành một trong những lĩnh vực nền tảng, giúp duy trì sự phát triển của xã hội ở mỗi quốc gia.
Công nghiệp năng lượng bao gồm những ngành nào?
Hiện nay, công nghệ năng lượng bao gồm hai ngành chính: ngành nguyên liệu/nhiên liệu và ngành khai thác điện. Trong đó, ngành khai thác nguyên/nhiên liệu ở Việt Nam chủ yếu là khai thác than và dầu mỏ. Vì vậy, có thể nói ngành năng lượng hiện nay bao gồm 3 ngành:
ngành khai thác than
Đây là công nghệ năng lượng lâu đời của nước ta, được khai thác chủ yếu dưới hai hình thức khai thác lộ thiên và khai thác hầm lò. Sản lượng than khai thác tập trung nhiều nhất ở Quảng Ninh với khoảng 3 tỷ tấn, trong đó chủ yếu là than antraxit (hay antraxit), chiếm 90% sản lượng than cả nước. Ngoài ra, 10% than đá còn lại là các loại than đá như than nâu, than bùn… được khai thác từ các vùng khác như Đồng bằng sông Hồng, Đồng bằng sông Cửu Long.
Công nghiệp khai thác dầu khí
Ngành dầu khí phát triển muộn hơn ngành khai thác than. Tuy nhiên, dù mới được thành lập từ năm 1986 nhưng sau đó ngành khai thác dầu khí đã liên tục tăng trưởng và phát triển mạnh mẽ. Ở Việt Nam, công nghệ năng lượng trữ lượng dầu mỏ được khai thác lên đến vài tỷ tấn và hàng trăm m3 khí mỗi năm.
Trong đó phần lớn dầu khí được khai thác ở các bể trầm tích chứa dầu ngoài thềm lục địa phía Nam. Trong đó, không thể không nhắc đến hai bể tiềm năng dầu khí bậc nhất nước ta là bể Cửu Long và bể Nam Côn Sơn. Đây là nguồn năng lượng tuyệt vời cho các nhà máy đạm và nhà máy nhiệt điện ở Việt Nam hiện nay.
ngành điện
Việt Nam là một trong những quốc gia có nhiều tiềm năng phát triển ngành điện. Sản lượng ngành điện nước ta tăng trưởng khá nhanh. Trong đó cơ cấu sản lượng thủy điện và nhiệt điện phân theo nguồn chiến có tỷ trọng cao nhất.
Trong vài năm gần đây, công nghệ năng lượng cấu trúc năng lượng đã tích hợp một số năng lượng từ các nguồn mới như năng lượng mặt trời hoặc năng lượng gió. Năm 2020, tỷ trọng ngành năng lượng tái tạo trong hệ thống điện quốc gia (điện mặt trời, điện sinh khối, điện gió) chiếm 12%, trong đó riêng điện mặt trời chiếm hơn 10%.
Vai trò của công nghệ năng lượng
Công nghệ năng lượng đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế và xã hội của một quốc gia. Đặc biệt:
Thúc đẩy các công nghệ năng lượng khác phát triển: Công nghiệp năng lượng được coi là nền tảng, là cơ sở để triển khai các ngành công nghiệp khác, từ công nghiệp cơ bản đến công nghiệp trọng điểm. Nếu không có sự hỗ trợ của ngành năng lượng, các ngành khác cũng sẽ gặp khó khăn. Một ví dụ điển hình cho thấy vai trò quan trọng của ngành năng lượng là các sản phẩm điện. Điện năng là yếu tố cần thiết cho mọi hoạt động sống, sản xuất kinh doanh của con người. Không có điện, hầu hết các hoạt động đều bị đình trệ và không thể thực hiện được.
Thúc đẩy nền kinh tế: Do tác động đến các ngành công nghiệp khác, ngành năng lượng cũng tác động đến toàn bộ nền kinh tế. Sự phát triển của ngành năng lượng kéo theo những thay đổi tích cực trong nhiều lĩnh vực khác, đặc biệt là những lĩnh vực sử dụng nhiều năng lượng. Ví dụ như công nghiệp chế biến, công nghiệp chế tạo… Điều này giúp thúc đẩy nền kinh tế phát triển mạnh mẽ hơn.
Hiện trạng ngành năng lượng ở Việt Nam
Tại Việt Nam, công nghệ năng lượng được coi là ngành mũi nhọn bởi nguồn nhiên liệu phong phú, đa dạng và thị trường tiêu thụ rộng lớn. Cùng với đó, hệ thống cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất phát triển kéo theo sự phát triển và tăng trưởng của nền kinh tế.
Nguồn nhiên liệu phong phú và đa dạng
Việt Nam nổi tiếng là quốc gia có công nghệ năng lượng tài nguyên thiên nhiên phong phú và đa dạng. Với trữ lượng than, dầu khí lớn cùng với việc đầu tư khai thác các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời,điện gió, thủy điện… giúp cho ngành năng lượng ngày càng phát triển, cung cấp năng lượng cần thiết cho nền kinh tế và xuất khẩu ra nước ngoài.
Kết luận
Công nghiệp năng lượng được coi là ngành công nghiệp quan trọng, nền tảng, là cơ sở để phát triển công nghiệp hiện đại, là tiền đề của tiến bộ khoa học kỹ thuật. Đây cũng là những Vai trò của công nghệ năng lượng.
